Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Lasy nadleśnictwa
Lasy nadleśnictwa
Leśnictwo Orłów, fot. Wiesław Lipiec
Leśnictwo Pańska Dolina, fot. Monika Krysiak
Leśnictwo Gorzków, fot. Wiesław Lipiec
Leśnictwo Łosienne, fot. Wiesław Lipiec
Leśnictwo Bończa, fot. Wiesław Lipiec
Łan zawilców, fot. Monika Krysiak
Leśnictwo Pańska Dolina, fot. Monika Krysiak
Leśnictwo Bończa, fot. Monika Krysiak
Leśnictwo Pańska Dolina, fot. Monika Krysiak
Leśnictwo Pańska Dolina, fot. Monika Krysiak
Pod zarządem Nadleśnictwa Krasnystaw znajduje się ponad 14 tys. ha lasów. Lasy z racji położenia w terenach wyżynnych cechują się dużym zróżnicowaniem zwłaszcza pod względem walorów przyrodniczych i krajobrazowych.
W sposób zdecydowany w nadleśnictwie dominuje siedlisko lasu wyżynnego-ponad 78%.
Teren nadleśnictwa pocięty jest licznymi wąwozami i jarami z wartościowymi drzewostanami z dużym udziałem sosny, dęba i buka oraz graba, brzozy, modrzewia i wielu innych gatunków drzew. Występują również zbiorowiska gatunków kserotermicznych (na przykład rezerwat „Broczówka") i łąkowych, a ponadto wiele chronionych i rzadkich gatunków roślin. Do najbardziej wartościowych obiektów przyrodniczych należą trzy rezerwaty: „Wodny Dół", „Głęboka Dolina" i wspomniana wyżej „Broczówka".
Według regionalizacji fizyczno-geograficznej obszar nadleśnictwa Krasnystaw znajduje się w zasięgu czterech makroregionów: Wyżyny Lubelskiej, Roztocza, Polesia Wołyńskiego i Wyżyny Wołyńskiej. W granicach makroregionów wyróżnia się mezoregiony takie jak: Wyniosłość Giełczewską, Działy Grabowieckie, Kotlina Zamojska, Roztocze Zachodnie, Obniżenie Dorohuckie, Pagóry Chełmskie, Kotlina Hrubieszowska. Charakter rzeźby terenu jest tu dość zróżnicowany o czym świadczą odmienne uwarunkowania budowy geologicznej w różnych częściach obszaru.
Obszary Wyniosłości Giełczewskiej charakteryzują się urozmaiconą rzeźbą i obfitują w typowe dla pokrywy lessowej formy ukształtowania powierzchni. Są to znajdujące się w różnych stadiach jary i wąwozy. Działy Grabowieckie to drugi mezoregion, gdzie występuje największa liczba lasów nadleśnictwa Krasnystaw. To teren z głębokimi jarami i dolinami. Główne rzeki to dopływy Wieprza- Wolica i Wojsławka. Na Działach położony jest Skierbieszowski Park Krajobrazowy. Kotlina Zamojska stanowi region, który jest padołem (rozległym obniżeniem). Gleby regionu bardzo zróżnicowane, teren rolniczy o niewielkim zalesieniu. Roztocze Zachodnie zbudowane ze skał górnokredowych, szczególnie z opoki. Wzniesienia pokryte są lessem i porozcinane wąwozami. Obniżenie Dorohuckie obejmuje swym zasięgiem części gmin: Rejowiec Fabryczny, Siedliszcze, Trwawniki, Krasnystaw, Łopiennik Górny, Milejów, Puchaczów i Cyców. Pagóry Chełmskie to region skrajny pod względem rozbicia. Kotlina Hrubieszowska, której charakterystyczną cechą są płaskie, bezodpływowe zagłębienia orak brak młodych rozcięć erozyjnych.
Tereny nadleśnictwa charakteryzuje duże zróżnicowanie gleb. Spotykamy tu zasobne gleby płowe, brunatne, rędziny jak i uboższe gleby rdzawe.
Szata roślinna ekosystemu leśnego to nie tylko drzewa. Krzewy i rośliny runa to ważne jego elementy składowe. Spośród nich na naszym terenie występuje wiele gatunków roślin podlegających ochronie gatunkowej. Najciekawsze to obuwik pospolity, cieszynianka wiosenna, podkolan biały, listera jajowata, lilia złotogłów, zawilec wielkokwiatowy, buławnik wielkokwiatowy. Chronione są także najokazalsze egzemplarze drzew w ramach pomników przyrody.
Osobliwość przyrodnicza - cieszynianka wiosenna, fot. Monika Krysiak
Obuwik pospolity, fot. Monika Krysiak
Świat zwierzęcy lasów jest równie bogaty, jak roślinny. Gromada ssaków reprezentowana jest przez podstawowe gatunki tj.: łosia, jelenia, sarnę, dzika, zająca, lisa, borsuka, kunę. Ze zwierząt chronionych odnotowano występowanie bobra. Ptaki reprezentowane są przez wiele gatunków rzadkich i zagrożonych między innymi: orlika krzykliwego, bociana czarnego.
Z gromady gadów występują u nas jaszczurki, padalce i zaskrońce. Z płazów występują między innymi: rzekotki, ropuchy, traszki i kumaki nizinne.