Wydawca treści
Grzyby
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów, czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń, czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać - odpowiedzi na te i inne pytania.
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów?
Podstawową zasadą jest zbieranie tylko i wyłącznie owocników grzybów, które dobrze znamy. Nie należy zbierać osobników zbyt młodych, bo to utrudnia określenie gatunku oraz zbyt starych, które z kolei mogą być toksyczne. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy znaleziony grzyb jest przydatny do spożycia, to lepiej pozostawić go w lesie.
Aby nauczyć się prawidłowego zbierania grzybów i rozpoznawania gatunków warto uczestniczyć w organizowanych przez nadleśnictwa grzybobraniach. Informacje o nich znajdziecie na stronie www.lasy.gov.pl oraz stronach jednostek. Warto szukać porady w punktach skupu i u grzyboznawców - nadleśnictwa nie zajmują się ocenianiem grzybów. Bezpłatnych porad na temat zebranych w lesie grzybów udzielają wszystkie terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, które znajdują się w każdym powiatowym mieście. Prowadzą one także rejestry grzyboznawców, którzy udzielają porad.
W przypadku wystąpienia po spożyciu grzybów nudności, bólów brzucha, biegunki, czy podwyższonej temperatury należy wywołać wymioty i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wezwany w porę może uratować życie. Nie należy lekceważyć takich objawów. Trzeba też pamiętać, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, później stan chorego gwałtownie się pogarsza.
Czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń?
Grzyby w polskich lasach można zbierać bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów i w zasadzie bez ograniczeń, ale są pewne wyjątki. Nie wolno ich zbierać w niektórych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu: na uprawach do 4m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny. Nie wolno ich także zbierać na obszarach chronionych: w rezerwatach i parkach narodowych. Rygorystycznie należy przestrzegać zakazu wstępu na tereny wojskowe.
Należy oszczędzać duże, stare owocniki grzybów, gdyż nie są atrakcyjne kulinarnie, a mają duże znaczenie dla rozwoju grzybów. Jeśli wiemy, że jakiś grzyb jest rzadki i ginący to także oszczędźmy go, nawet jeśli jest jadalny. Niezależnie od miejsca występowania część gatunków grzybów podlega całkowitej ochronie gatunkowej – poznaj dokładnie listę tych grzybów zanim wybierzesz się do lasu.
Czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać?
To pytanie jest zadawane od niepamiętnych czasów. Powstało zapewne tuż po słynnym dylemacie dotyczącym jaja i kury. Skoro jest tyle gatunków rozmaitych grzybów to spokojnie możemy stosować oba sposoby. Każdy jest dobry, ale stosowany z rozsądkiem. Większe owocniki grzybów lepiej jest wyciąć, ze względów praktycznych, bo zaoszczędzamy sobie pracy przy czyszczeniu grzybów. Naturalnie nie w połowie trzonu, jak to nieraz widać przy zbiorze podgrzybków w celach zarobkowych. Możemy delikatnie podważyć także owocnik grzyba koniuszkiem noża. Wycinamy jak najniżej, odgarniając dokładnie ściółkę i uważając, aby nie uszkodzić grzybni. Potem starannie przykrywamy to miejsce, aby grzybnia nie wysychała. Resztka trzonu grzyba szybko zgnije lub zjedzą ją ślimaki.
Grzyby blaszkowe, takie jak kurka, zielonka czy rydz lepiej jest wykręcać. Należy je wyjąć z podłoża tak, aby nie uszkodzić trzonu i także dokładnie zakryć grzybnię ściółką. Tak wyjęty owocnik łatwiej rozpoznać co do gatunku, a jest to bardzo istotne, aby wyeliminować pomylenie zielonki, gołąbka czy pieczarki z muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.
Jak zbierać i przechowywać grzyby zanim trafią do kuchni?
Pierwsza zasadą jest zbieranie tylko znanych nam grzybów. Unikniemy wtedy zatrucia na pozór apetycznie wyglądającymi, ale groźnymi dla naszego zdrowia owocnikami. Zbieramy tylko owocniki zdrowe, nieuszkodzone i młode, ale nie zbyt młode, bo wtedy trudno rozpoznać gatunek grzyba. Pozostawiamy w nienaruszonym stanie grzyby niejadalne, nieznane nam oraz osobniki stare, które pozostawiamy jako „nasienniki". Najczęściej i tak są robaczywe. Czy wiecie dlaczego grzyby są robaczywe? Te „robaki", które dziurawią nasze grzyby, szczególnie z letnich zbiorów, to larwy (czerwie) muchówek. Właśnie w grzybach przechodzą część swojego rozwoju.
Warto także pamiętać, że owocniki grzybów to żyjące organizmy, które nawet po zerwaniu nadal rozwijają się i oddychają wydzielając dwutlenek węgla i wodę. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie owoców grzybobrania. Najlepsze są szerokie, wiklinowe koszyki, a nie plastikowe wiadra, torby czy woreczki. Nawet najpiękniejsze owocniki szlachetnych gatunków grzybów mogą być przyczyną zatrucia, gdy przechowywane będą w foliowej torebce i ulegną zaparzeniu. Często wybieramy się na grzybobranie daleko od domu. W trakcie szybko postępujących procesów gnilnych wywołanych złym przechowywaniem grzybów wydzielają się toksyny, szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego nawet powszechnie znane kurki czy podgrzybki mogą nam zaszkodzić, gdy je źle przechowamy.
Najnowsze aktualności
EUROPEJSKI TYDZIEŃ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
EUROPEJSKI TYDZIEŃ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
Już po raz ósmy z kolei będziemy obchodzić Europejski Tydzień Zrównoważonego Rozwoju, który w tym roku przypada na okres od 20 do 26 września. Szereg działań przygotowanych z myślą o społeczeństwie zaplanowali w tych dniach leśnicy z RDLP w Lublinie.
„Zaspokaja podstawowe potrzeby wszystkich ludzi oraz zachowuje, chroni i przywraca integralność ekosystemu Ziemi, bez zagrożenia możliwości zaspokajania potrzeb przyszłych pokoleń i bez przekraczania długookresowych granic pojemności ekosystemu Ziemi” – tak brzmi w dużym skrócie idea drogi do zrównoważonego rozwoju w ujęciu globalnym, nakreślona na Szczycie Ziemi w Rio de Janeiro w 1992 r.
Mimo, że genezy samego pojęcia należy szukać już w początkach XVIII wieku, kiedy Hans Carl von Carlowitz zwrócił uwagę na problem drastycznego zmniejszania się powierzchni jakie zajmowały lasy, potrzeba rozsądnego korzystania z zasobów środowiska naturalnego i terenów leśnych była akcentowana i ewoluowała na przestrzeni kolejnych wieków również w naszym kraju, czego potwierdzenie stanowi wpisanie zasady zrównoważonego rozwoju do Konstytucji RP.
Najbardziej aktualną wizją tej wielowiekowej idei uwzględniającą wyzwania, przed jakimi stoi współczesny świat w kontekście zarządzania zasobami naturalnymi, ludzkimi i gospodarczymi, jest Agenda 2030 – dokument zawierający cele konieczne do osiągnięcia. Agendę przyjęły jednogłośnie 193 państwa członkowskie ONZ podczas szczytu w Nowym Jorku we wrześniu 2015 roku. Realizacja przyjętych w jej treści 17 celów i 169 zadań, ma doprowadzić do wyeliminowania ubóstwa i sprawić, aby świat był w przyszłości jeszcze bardziej zrównoważony pod wieloma względami.
W ideę zrównoważonego rozwoju i działania podejmowane na rzecz realizacji celu nr 15 Agendy 2030 („Życie na lądzie”) od niemal 100 lat wpisują się Lasy Państwowe – prowadząc wielofunkcyjną, zrównoważoną gospodarkę leśną, zachowując różne funkcje lasów i godząc związane z nimi potrzeby przyrodnicze, społeczne i gospodarcze.
- zapewniamy trwałość lasów będących podstawą ochrony klimatu i środowiska naturalnego
- kształtujemy w społeczeństwie świadomość znaczenia lasów dla środowiska naturalnego oraz zapewniamy społeczeństwu możliwość korzystania z terenów leśnych
- dostarczamy surowiec drzewny oraz inne produkty i usługi dla krajowej gospodarki
Gospodarowanie lasami w sposób trwały i zrównoważony sprawia, że od końca II wojny światowej, lesistość Polski systematycznie wzrasta. Drewno z naszych lasów posiada międzynarodowe certyfikaty będące gwarantem, że zostało ono pozyskane bez szkody dla środowiska przyrodniczego przy jednoczesnej dbałości o zachowanie zasobów drzewnych dla przyszłych pokoleń. Dodatkowo jest to surowiec w pełni odnawialny, mający przeszło 30 tysięcy zastosowań, co czyni go najlepszym zrównoważonym naturalnym bogactwem jakie można było sobie wyobrazić. Pamiętajmy, że polskie lasy nie służą wyłącznie do produkcji surowca! Nasze ojczyste leśne ostępy są także ostoją różnorodności biologicznej dając życie wielu organizmom, które często są zagrożone wyginięciem, chronią klimat, produkują tlen i pochłaniają dwutlenek węgla oraz są miejscem wykorzystywanym przez społeczeństwo do szeroko pojętej rekreacji.
Co? Gdzie? Kiedy?
– najważniejsze działania zaplanowane przez nadleśnictwa RDLP w Lublinie
w ramach Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Rozwoju
Nadleśnictwo Biała Podlaska, wspólnie z Ochotniczą Strażą Pożarną w Sławacinku Starym, będzie prowadziło akcję „Drzewko za elektrośmieci”. Każda osoba, która między 18 września, a 8 października dostarczy do siedziby nadleśnictwa zużyte sprzęty, otrzyma sadzonkę świerka pospolitego. Dodatkowo, bialscy leśnicy włączą się w sprzątanie rzeki Klukówki, ECKiW OHP w Roskoszy i lasów leśnictwa Leśna Podlaska, w czym pomogą im przedstawiciele Rady Powiatu Bialskiego, Rady Miasta Biała Podlaska oraz Bialskiego Batalionu Polskich Drużyn Strzeleckich.
Nie lada gratkę dla miłośników przyrody przygotowali pracownicy Nadleśnictwa Tomaszów. Będzie nią rajd nordic walking pod nazwą "Zielone Kilometry" "Green Kilometers". Zadaniem tej inicjatywy jest pokazanie uczestnikom, jak ważny jest zrównoważony rozwój w dobie zmian klimatu. Rajd, przebiegający przez uroczysko leśne "Siwa Dolina", przylegające bezpośrednio do miasta Tomaszów Lubelski, ma pokazać wzajemne zależności pomiędzy człowiekiem, a naturalnym środowiskiem oraz podkreślić wielkie znaczenie terenów zielonych w procesach urbanizacyjnych, zarówno dla ładu estetycznego, rekreacji jak i zdrowia społeczeństwa. Trasa rajdu liczy około 8 kilometrów – przebiega przez lasy Leśnictwa Tomaszów.
Z myślą o uczniach klas szkół podstawowych IV-VIII Nadleśnictwo Zwierzyniec ogłosiło konkurs przyrodniczy pt. „Nocne życie zwierząt leśnych”. Celem inicjatywy jest zwrócenie uwagi dzieci oraz młodzieży, na bogactwo przyrodnicze polskich lasów, popularyzacja wiedzy przyrodniczo-leśnej oraz zainteresowanie uczniów tematyką ochrony przyrody.
W trakcie Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Rozwoju Nadleśnictwo Włodawa wyjdzie naprzeciw seniorom – organizując zajęcia dedykowane dla słuchaczy miejscowego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Będą one oczywiście poświęcone celom jakie przyświecają realizacji idei zrównoważonego rozwoju.
W ramach społecznej funkcji lasu pracownicy Nadleśnictwa Sarnaki udostępnią tereny leśne na organizację imprezy sportowej dla osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi. Podczas tego wydarzenia sarnaccy leśnicy będą także wcielać w życie funkcję edukacyjną poprzez poszerzanie wiedzy uczestników na temat funkcjonowania leśnych ekosystemów.
Nadleśnictwo Rozwadów postawi na edukację w zakresie troski o środowisko. Jej wyrazem będzie akcja sprzątania lasu przeprowadzona wspólnie z Klubem Ekologicznym i lokalnymi harcerzami zwieńczona pogadanką o odpowiedzialnej konsumpcji, gospodarce odpadami, wpływie segregacji śmieci na zmiany klimatu.
Tablice edukacyjne przybliżające cele zrównoważonego rozwoju oraz działania Lasów Państwowych wpisujące się w ich realizację przygotują leśnicy z Nadleśnictwa Parczew. Będą one udostępniane szkołom oraz zaprzyjaźnionym instytucjom.
Więcej szczegółów znajduje się w pliku pdf.
